KNF przygotował materiały, które przybliżają zasady
prowadzenia kontroli pośredników ubezpieczeniowych. Opracowane zagadnienia
pozwalają nie tylko na lepsze przygotowanie się do potencjalnych kontroli, ale
też są okazją do przeglądu organizacji prowadzonej przez siebie działalności.
Na jakiej podstawie przeprowadzana jest kontrola agenta ubezpieczeniowego?
Kontrola
agenta ubezpieczeniowego i agenta oferującego ubezpieczenia
uzupełniające przeprowadzana jest na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 15
grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (dalej: udu). W ramach wspomnianej
wyżej kontroli badaniu podlega zgodność działalności agenta z przepisami prawa.
Co więcej może mieć ona charakter kompleksowy lub problemowy, co oznacza że
obejmuje swoim zakresem jeden lub więcej ze wskazanych poniżej obszarów.
Jakie obszary działalności podlegają kontroli KNF?
W ramach kontroli kompleksowej agenta badaniu podlegają
poniższe obszary jego działalności:
- organizacja
działalności agencyjnej i dystrybuowane produkty ubezpieczeniowe,
- rozwiązania
organizacyjne służące zapobieganiu konfliktom interesów, tak aby nie miały one
negatywnego wpływu na interesy klientów – w odniesieniu do agentów
ubezpieczeniowych oferujących ubezpieczenia z grupy 3 działu I załącznika do
ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (dalej: uduir),
- współpraca
z zakładami ubezpieczeń, w tym w zakresie zgłaszania zmian danych objętych
wpisem do rejestru agentów,
- zasady
wynagradzania agenta i osób fizycznych wykonujących czynności agencyjne (dalej:
OFWCA),
- nadzór
agenta nad OFWCA,
- wypełnianie
obowiązków szkoleniowych – w odniesieniu do agentów ubezpieczeniowych,
- tworzenie
produktów ubezpieczeniowych,
- wykonywanie
obowiązków informacyjnych na temat agenta (art. 22 udu),
- dokonywanie
analizy wymagań i potrzeb klienta w zakresie ochrony ubezpieczeniowej,
- przedstawianie
klientowi obiektywnej informacji o produkcie ubezpieczeniowym z uwzględnieniem
rodzaju produktu,
- rozpatrywanie
reklamacji klientów.
Kontrola agenta ubezpieczeniowego – na co zwraca uwagę KNF?
W ramach wspomnianych wyżej obszarów działalności, które
podlegają kontroli KNF możemy wyróżnić następujące zagadnienia.
Organizacja
działalności agencyjnej i dystrybuowane przez agenta produkty ubezpieczeniowe:
- regulacje
wewnętrzne odnoszące się do organizacji procesu dystrybucji ubezpieczeń;
- rozwiązania
techniczno-organizacyjne przyjęte przez agenta w zakresie wykonywania
działalności agencyjnej;
- przestrzeganie
przez agenta i osoby zobowiązane, o których mowa w art. 19 ust. 3 udu zakazów
wskazanych w art. 25 udu,
- spełnianie
przez agenta i osoby zobowiązane, o których mowa w art. 19 ust. 3 udu wymogów
określonych w art. 19 ust. 1 udu (zdolność do czynności prawnych, niekaralność,
rękojmia, wykształcenie, egzamin),
- sposób
dystrybucji ubezpieczeń – kanały sprzedaży,
- produkty
ubezpieczeniowe oferowane w poszczególnych kanałach sprzedaży,
- zasady
dotyczące opłacania składki ubezpieczeniowej (art. 14 udu),
- materiały
informacyjne i marketingowe stosowane w procesie dystrybucji (art. 7 ust. 3 i 4
udu),
- obowiązkowe
ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej – w odniesieniu do agenta
ubezpieczeniowego (art. 20 ust. 3 udu) oraz obowiązkowe ubezpieczenie
odpowiedzialności cywilnej lub umowa gwarancji ubezpieczeniowej – w odniesieniu
do agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające (art. 20 ust. 4 udu).
Rozwiązania
organizacyjne służące zapobieganiu konfliktom interesów (art. 15 udu) – tylko w
odniesieniu do agentów ubezpieczeniowych oferujących ubezpieczenia z grupy 3
działu I załącznika do uduir:
- zasady
identyfikacji konfliktów interesu;
- zasady
i procedury zarządzania konfliktem interesów tak, aby nie miały one negatywnego
wpływu na interesy klientów;
- wprowadzone
odstępstwa ze względu na zasadę proporcjonalności;
- zasady
informowania klientów o konflikcie interesów.
Współpraca
z zakładami ubezpieczeń, w tym w zakresie zgłaszania zmian danych objętych
wpisem do rejestru agentów:
- zasady
współpracy z zakładami ubezpieczeń,
- umowy
agencyjne i pełnomocnictwa (art. 21 udu),
- produkty
ubezpieczeniowe oferowane w imieniu poszczególnych zakładów ubezpieczeń,
- zgłaszanie
zmian danych objętych wpisem do rejestru agentów.
Zasady
wynagradzania agenta oraz OFWCA (art. 7 ust. 2 udu):
- zasady
wynagradzania agenta przez zakłady ubezpieczeń,
- zasady
wynagradzania OFWCA.
Nadzór
agenta nad OFWCA:
- zapewnienie
spełniania przez OFWCA wymogów, o których mowa w art. 19 ust. 1 i
2,
- zapewnienie
spełniania przez OFWCA wymogów, o których mowa w art. 25 udu,
- upoważnienie
dla OFWCA do wykonywania czynności agencyjnych w imieniu agenta (art. 22 ust. 6
udu),
- nadzór
nad wykonywaniem przez OFWCA czynności agencyjnych (art. 4 ust. 6 udu).
Wypełnianie
obowiązków dotyczących szkoleń zawodowych:
- realizacja obowiązków
szkoleniowych przez agenta będącego osobą fizyczną (art. 12 ust. 10 udu);
- realizacja
obowiązku szkoleniowego przez OFWCA (art. 12 ust. 1 pkt 1 udu);
- realizacja
obowiązku szkoleniowego przez inne osoby zobowiązane (art. 12 ust. 10 pkt 2 i 3
udu);
- zapewnienie
przeprowadzenia
szkolenia zawodowego, jego odpowiedniego poziomu merytorycznego
oraz przeprowadzenia go przez osoby posiadające odpowiednie wykształcenie i
doświadczenie zawodowe, w tym szkolenia realizowane samodzielnie przez agenta
(art. 12 ust. 5 udu).
Tworzenie
lub współtworzenie produktów ubezpieczeniowych (art. 11 udu oraz przepisy
Rozdziału I i II Rozporządzenia delegowanego):
- produkty
ubezpieczeniowe, dla których agent jest twórcą lub współtwórcą,
- zasady
współpracy agenta z zakładem ubezpieczeń i rola agenta w procesie tworzenia i zatwierdzania
produktów ubezpieczeniowych,
- organizacja
procesu tworzenia i zatwierdzania produktów ubezpieczeniowych,
- organizacja
nadzoru nad procesem tworzenia i zatwierdzania produktów
ubezpieczeniowych oraz osoby odpowiedzialne,
- organizacja
kontroli prawidłowości procesu tworzenia i zatwierdzania produktów
ubezpieczeniowych oraz osoby odpowiedzialne.
Wykonywanie
obowiązków informacyjnych agenta:
- zakres
informacji i moment ich udostępniania/przekazywania (art. 22 ust. 1-4 i ust. 6
udu),
- sposób i forma przekazywania informacji
(art. 9 ust. 1 i ust. 3-8 udu).
Analiza
wymagań i potrzeb klienta w zakresie ochrony ubezpieczeniowej (art. 8
ust. 1 udu):
- sposób
oraz forma przeprowadzenia analizy wymagań i potrzeb klienta w zakresie
ochrony ubezpieczeniowej (dalej: APK),
- narzędzia
wykorzystywane przez agenta do przeprowadzenia APK,
- informacje
pozyskiwane od klienta w ramach APK i kryteria ich oceny w kontekście ustalania odpowiedniości produktu dla klienta
(art. 8 ust. 3 udu).
Przedstawianie
klientowi obiektywnej informacji o produkcie ubezpieczeniowym:
- sposób
i forma przekazywanych przez agenta obiektywnych informacji o produkcie
ubezpieczeniowym (art. 9 ust. 1 pkt 1 i ust. 3-8 udu),
- zakres
przekazywanych klientowi informacji o produkcie w odniesieniu do produktów,
których przedmiotem są ryzyka wymienione w dziale II załącznika do uduir,
ryzyka wymienione w dziale I grupa 3 oraz pozostałe ryzyka wymienione w dziale
I przedmiotowego załącznika (art. 8 ust. 4, art. 22 ust. 1 uduir i
Rozporządzenie delegowane PRIIP )
- termin
przekazywania przez agenta obiektywnych informacji o produkcie ubezpieczeniowym
(art. 8 ust. 1 udu)
Reklamacje
klientów dotyczące działalności dystrybucyjnej agenta:
- rejestr
reklamacji;
- sprawy
sądowe z udziałem agenta dotyczące roszczeń związanych z dystrybucją
ubezpieczeń;
- udzielanie
zakładom ubezpieczeń informacji o reklamacjach.
Z pewnością materiały opublikowane przez KNF pozwalają na lepsze
przygotowanie się do potencjalnej kontroli, a także są okazją do tego, by
zweryfikować organizację pracy swojej agencji ubezpieczeniowej.
Źródło: KNF