W Polsce w XXI wieku było ponad 300 tornad, ale większym zagrożeniem są grad i ulewy

Tornada i trąby powietrzne takie jak w Czechach pod koniec czerwca są medialne i rzadkie podobnie jak katastrofa samolotu. Znacznie częściej występują zjawiska pochodne, czyli porywisty wiatr i silny deszcz, które w Polsce zdarzają się 10 razy częściej niż tornada.

Eksperci z porównywarki rankomat.pl przeanalizowali anomalie pogodowe, które mogą mieć znaczenie w kontekście ochrony nieruchomości. Dane w ujęciu rocznym i dwudziestoletnim zarówno w Polsce, jak i w Europie pochodzą z Europejskiej Bazy Danych o Gwałtownych Zjawiskach Atmosferycznych.

Około 18 tornad w Polsce co roku

Polska jest w czołówce Europy pod kątem liczby tornad i trąb powietrznych – wynika z danych Europejskiej Bazy Danych o Gwałtownych Zjawiskach Atmosferycznych (ESWD). W latach 2001-2020 odnotowano łącznie 359 tego typu zjawisk atmosferycznych. To więcej niż w Wielkiej Brytanii (345) czy na Ukrainie (303).

Najwięcej tornad i trąb powietrznych wystąpiło przez ostatnich 20 lat na terenie Rosji (2312), Włoch (1530) i Niemiec (992). Wyjątkowo dużo również w niewielkich powierzchniowo Chorwacji (317), Holandii (264) i Danii (220).

Niebezpieczne województwa z dostępem do morza

Występowanie tornad na terenie Polski nie rozkłada się równomiernie. Najwięcej tornad i trąb powietrznych odnotowano w województwach północnych, a dokładniej tych, które graniczą z linią brzegową. Zarówno w województwie pomorskim, jak i zachodniopomorskim to po 54 zjawiska przez 20 lat – wynika z danych ESWD.

W pozostałych województwach to przedział między 20 i 30, jak w warmińsko-mazurskim (30), kujawsko-pomorskim i łódzkim (po 23) oraz wielkopolskim (21). Obszarem o najmniejszej liczbie tornad w XXI wieku jest opolskie (10). 

Tornada wcale nie takie częste

Tylko w zeszłym roku w Polsce, na podstawie danych ESWD, odnotowano 3866 niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych. Tornada i trąby powietrzne wystąpiły 16 razy. Mniejszą częstotliwość miały trąby pyłowe (5) i gwałtowne śnieżyce (3).

W porównaniu z liczbą tornad silne burze wystąpiły 194 razy, duży grad (o średnicy gradzin co najmniej 2 cm) 567 razy, silny deszcz 845, a porywisty wiatr (powyżej 25 m/s) aż 2236 razy przez cały rok 2020.

Ubezpieczenie od skutków tornada 

Tornada i trąby powietrzne to spore zagrożenie dla nieruchomości. Dom i mieszkanie można chronić finansowo przed skutkami anomalii. W tym celu wystarczy ubezpieczenie w wariancie podstawowym z pakietem zdarzeń losowych. Podstawa będzie chroniła konstrukcję budynku i elementy przymocowane na stałe, jak ogrodzenie czy antena. Dla zwiększenia zakresu o ochronę wyposażenia czy stłuczenie szyb należy dobrać odpowiednie rozszerzenia.

– W ofercie ubezpieczycieli rzadko można spotkać się z definicją tornada i trąby powietrznej. Towarzystwa najczęściej wymieniają silny wiatr, ulewny deszcz i uderzenie pioruna jako zjawiska towarzyszące tornadom. Taka polisa kosztuje już poniżej 100 zł rocznie – wyjaśnia Michał Ratajczak, ekspert rankomat.pl.

Towarzystwa ubezpieczeniowe z roku na rok wypłacają coraz więcej odszkodowań z tytułu polis majątkowych (bez uwzględnienia komunikacyjnych). Według raportu Polskiej Izby Ubezpieczeń w 2020 r. to łącznie 7,7 mld zł, podczas gdy jeszcze w 2010 r. kwota ta wynosiła 4,9 mld zł.