Z badania przeprowadzonego przez Norstat na zlecenie Allianz Polska wynika, że kobiety będą żyły o 6 lat dłużej niż zakładają, a mężczyźni krócej niż myślą. Dane te odzwierciedlają poważny problem społeczny – jak zapewnić sobie odpowiedni standard życia na emeryturze? 

Dłuższe życie = niższa emerytura 

Zarówno mężczyźni, jak i kobiety przewidują, że przeżyją 74 lata. Tymczasem z danych GUS za 2021 r. wynika, że mężczyzna w Polsce żyje przeciętnie 72 lata, a kobieta 80 lat. Wątpliwe jest to, by kobiety miały zabezpieczone pieniądze na tyle lat życia. Niestety kobiety nie tylko żyją dłużej od mężczyzn, ale też dostają od nich niższe emerytury z ZUS czy KRUS. 

– Po waloryzacji w marcu 2022 r., średni poziom emerytury z ZUS dla kobiet wynosił nieco ponad 2,1 tys. zł brutto, podczas gdy w przypadku mężczyzn prawie 3,2 tys. zł brutto – mówi Agnieszka Jaworska-Martycz, ekspertka Instytutu Emerytalnego. 

Wynika to z tego, że zazwyczaj kobiety zarabiały mniej, więc ich składki emerytalne też były niższe. Co więcej, ich praca zawodowa była krótsza ze względu na urlopy macierzyńskie i wychowawcze. 

Czy emerytura z ZUS lub KRUS wystarczy na utrzymanie? 

Większość z nas jest świadoma tego, że emerytura z ZUS lub KRUS może nie wystarczyć na utrzymanie. Tylko 18 proc. badanych liczy wyłącznie na świadczenia z systemu publicznego. Co zatem zamierza zrobić pozostała grupa osób? Okazuje się, że aż 77 proc. zamierza nadal pracować po osiągnięciu wieku emerytalnego – z chęci lub konieczności. W tym przypadku deklaracje są podobne niezależnie od płci. Z badania wynika, że 29 proc. ankietowanych kobiet i mężczyzn chce jak najdłużej czuć się aktywnymi, jedna czwarta zmotywowana jest potrzebą dorobienia, a 23 proc. uważa, że będzie musiała pracować, żeby mieć z czego żyć. 

Mimo tego, że dorabianie przez pierwsze lata emerytury wydaje się dosyć realne to już pracująca 80-latka może budzić wątpliwości. Oczywiście zdarzają się chlubne wyjątki, ale niestety większości kobiet z uwagi na zdrowie i siły ma trudność z tym, by podejmować aktywność zawodową w tym wieku. Emerytura może wystarczyć na przeżycie, ale zabraknie pieniędzy na drobne przyjemności, nie mówiąc już o wydatkach na zdrowie i leki. 

Co ciekawe, kobiety rzadziej niż mężczyźni gromadzą pieniądze na starość. Może to wynikać z tego, że otrzymują one zazwyczaj niższe wynagrodzenie. Na emeryturę stara się oszczędzać lub inwestować 26 proc. mężczyzn i tylko 19 proc. kobiet.  Jak widać, badanie ujawnia poważny problem społeczny. 

– Zmiany demograficzne powodują drastyczne starzenie się polskiego społeczeństwa – w drugiej połowie 2021 r. liczba Polaków w wieku 60+ wyniosła 9,8 miliona, podczas gdy osób w wieku 18-29 lat było 5 milionów. Średni poziom emerytury w Polsce stanowi obecnie ok. 50 proc. wynagrodzenia i systematycznie spada. W przypadku obecnych 30-latków ten poziom wyniesie ok. 30 proc. Prawdopodobnie z tego wynika systematycznie wzrastająca w ostatnich latach liczba pracujących emerytów (w ciągu ostatniej dekady wzrosła ona o 250 tys.) – wyjaśnia Agnieszka Jaworska-Martycz z Instytutu Emerytalnego. 

– Pozytywnie należy ocenić deklarowaną chęć kontynuowania pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego. Czy to wystarczy, aby zabezpieczyć się finansowo na czas emerytury i powinno zwalniać nas z regularnego oszczędzania, gdy pracujemy? Zdecydowanie nie – podkreśla ekspertka. 

IKE lub IKZE a może PPK lub PPE? 

Bez wątpienia kobiety powinny podjąć działania, dzięki którym mogłyby mieć dodatkowe pieniądze na emeryturze. 

– Odkładanie pieniędzy, zwłaszcza na emeryturę, powinno stać się naszym nawykiem od początku aktywności zawodowej. Poziom długoterminowych oszczędności Polaków jest bardzo niski. Najczęściej deklarowany poziom zabezpieczenia finansowego tych, którzy oszczędzają, nie przekracza trzymiesięcznego wynagrodzenia – podkreśla Agnieszka Jaworska-Martycz z Instytutu Emerytalnego. 

Jak można gromadzić środki na emeryturę? Jako swoiste zabezpieczenie można potraktować inwestycje w mieszkania, domy czy swoje biznesy. Większość z nas może odkładać co jakiś czas większe lub mniejsze kwoty, np. gdy w domowym budżecie pojawią się nadwyżki. Dobrym rozwiązaniem jest regularne oszczędzanie, które może ze sobą nieść jeszcze korzyści podatkowe. Warto rozważyć indywidualne plany emerytalne IKE lub IKZE oraz udział w Pracowniczym Planie Kapitałowym (PPK) lub Pracowniczym Programie Emerytalnym (PPE) prowadzonym przez pracodawcę. 

Badanie przeprowadzone przez Norstat Polska na zlecenie Allianz Polska w grudniu 2022 r. na reprezentatywnej, ogólnopolskiej próbie kobiet i mężczyzn w wieku 30-50 lat. N=1513. Ankieta CAWI. 

Źródło: Allianz