Z danych wynika, że w ubiegłym roku do polskich pociągów wsiadło ponad 374,4 mln pasażerów. W porównaniu z 2022 rokiem był to wzrost o 9,4 proc. Jednak jak wiadomo dużym problemem polskiej kolei są opóźnienia w ruchu pociągów. Czy w takiej sytuacji przysługuje nam rekompensata? 

Podróż pociągiem a odszkodowanie 

Statystyki pokazują, że roczna frekwencja na polskiej kolei znajduje się w trendzie wzrostowym. Jednak zarówno na krótszych, jak i dłuższych trasach może dojść do wielu różnych sytuacji, które mogą wpłynąć na czas przejazdu. Dlatego warto mieć świadomość swoich praw w związku z zaistniałymi opóźnieniami w dotarciu do celu. O ile ubezpieczenie turystyczne uwzględnia wypłatę odszkodowania za odwołany lot czy zwrot zaliczki za nieodbyte wakacje w ramach ubezpieczenia rezygnacji z wyjazdu, o tyle co w przypadku, gdy opóźnienie dotyczy pociągu? Co z koleją i jej częstymi opóźnieniami? 

Kiedy przysługuje rekompensata lub odszkodowanie od PKP? 

Nie każdy zdaja sobie sprawę, że również w przypadku opóźnienia pociągów można ubiegać się o odszkodowanie. Kwestie związane z wypłatą rekompensat z tytułu opóźnień pociągów reguluje art. 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/782 dotyczącego prawa i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym. Co istotne, zryczałtowaną rekompensatę możemy uzyskać za opóźnienie pociągu powyżej 60 minut. Jak jednak dochodzić odszkodowania z tytułu naprawy szkody powstałej w wyniku tego opóźnienia? 

Ile wynosi rekompensata za opóźnienie pociągu? 

Na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE minimalna kwota rekompensaty za opóźnienie pociągu wynosi: 

  • 25 proc. ceny biletu jednorazowego – w przypadku opóźnienia od 60 do 119 minut, 
  • 50 proc. ceny biletu jednorazowego – w przypadku opóźnienia wynoszącego 120 minut lub więcej. 

Podstawą do ustalenia, czy rzeczywiście przysługuje rekompensata, jest minimalny czas opóźnienia przyjazdu pociągu do stacji końcowej podróżnego. Powinien on wynieść co najmniej 60 minut. Jeśli tak rzeczywiście jest, można wystąpić do przewoźnika z reklamacją, dołączając do niej bilet lub dane umożliwiające identyfikację umowy przewozu. Co istotne, nie trzeba dowodzić czasu opóźnienia, ponieważ przewoźnik jest w posiadaniu takich danych i sam dokona obliczenia czasu opóźnienia we własnym zakresie. Jak złożyć wniosek o rekompensatę za opóźnienie pociągu? Dokument ten możemy wysłać do przewoźnika przez internet, pocztą tradycyjną lub złożyć w kasie biletowej prowadzącej sprzedaż jego biletów. 

Zazwyczaj rekompensata ma postać bonu uprawniającego pasażera do zniżkowego zakupu kolejnego biletu, jednak jeśli wyraźnie zaznaczymy w reklamacji, że chcemy wypłatę pieniężną, tak się stanie. Może ona być realizowana przekazem pocztowym lub przelewem. 

Ale uwaga! Przepis dotyczący obowiązku wypłaty rekompensaty za opóźnienie pociągu obowiązuje w Polsce tylko w odniesieniu do opóźnień krajowych pociągów dalekobieżnych, kategorii: 

  • Express Intercity Premium (EIP), 
  • Express InterCity (EIC), 
  • InterCity (IC), 
  • Twoje Linie Kolejowe (TLK), 
  • interREGIO (IR), 
  • ŁKA Sprinter (ŁS). 

Odszkodowanie za opóźniony pociąg można także uzyskać w przypadku połączeń międzynarodowych. Rekompensata zawsze wypłacana jest wówczas, gdy wartość danego odszkodowania w przeliczeniu na każdą poszkodowaną osobę przekracza minimalny próg ustanowiony przez przewoźnika. Próg ten nie może przekraczać 4 euro – w PKP Intercity jest to kwota 16 zł. 

Pamiętajmy jednak, że jeśli opóźnienie czy odwołanie pociągu zostało spowodowane bezpośrednio np. z winy podróżnego, w wyniku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności niezwiązanych z ruchem kolei, np. ekstremalnych warunków pogodowych czy zachowania się osoby trzeciej, wówczas przewoźnik może odmówić wypłaty odszkodowania. 

Stosowanie rekompensat przy opóźnieniach pociągów na podstawie unijnego rozporządzenia bezterminowo jest wyłączone w Polsce w przypadku miejskich, podmiejskich i regionalnych pociągów, na podstawie art. 3a ustawy o transporcie kolejowym. Dotyczy to przewoźników regionalnych, w tym: 

  • Kolei Mazowieckich, 
  • Kolei Dolnośląskich, 
  • Kolei Śląskich, 
  • Kolei Małopolskich, 
  • Kolei Wielkopolskich, 
  • Arriva RP, 
  • Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, 
  • Szybkiej Kolei Miejskiej w Warszawie, 
  • PKP SKM w Trójmieście, 
  • Warszawskiej Kolei Dojazdowej, 
  • POLREGIO. 

Źródło: UNIQA