Podwyższenie sum gwarancyjnych w ramach ubezpieczenia OC komunikacyjnego, wprowadzenie definicji „ruchu pojazdu” oraz modyfikacja przepisów związanych z odszkodowaniem w razie niewypłacalności ubezpieczyciela – to główne zmiany wprowadzone w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, które już 6 listopada 2024 roku wejdą w życie. Nowelizacja wynika z konieczności wdrożenia przepisów unijnych. 

Bardzo ważną zmianą, z punktu widzenia wszystkich obywateli, jest podniesienie sum gwarancyjnych, czyli maksymalnych kwot odszkodowania, jakie mogą otrzymać poszkodowani w zdarzeniach drogowych z ubezpieczenia OC sprawcy. Po wprowadzeniu zmian kwoty te wyniosą: 

  • 29 876 400 zł w przypadku szkód na osobie,  
  • 6 021 600 zł w przypadku szkód w mieniu.  

Obie kwoty stanowią maksymalne wartości odszkodowań w odniesieniu do jednego zdarzenia, bez względu na liczbę poszkodowanych. Co to w praktyce oznacza dla posiadacza pojazdu mechanicznego? Otóż, można sobie wyobrazić, że za cenę umowy OC (dzisiaj to średnio ok. 600-700 zł) otrzymujemy wskazane wyżej sumy liczone w milionach złotych, które w razie spowodowanej przez nas szkody ubezpieczyciel może za nas zapłacić.  

W ramach nowelizacji w ustawie pojawi się także definicja „ruchu pojazdu”. Będzie to „każde użycie pojazdu mechanicznego, które w czasie zdarzenia jest zgodne z funkcją tego pojazdu jako środka transportu, niezależnie od jego cech i terenu, na którym jest używany, oraz niezależnie od tego, czy jest on nieruchomy, czy też znajduje się w ruchu”. Analogicznie dostosowana zostanie definicja „wprowadzenia pojazdu do ruchu”.   

Nowe przepisy rozszerzają także zakres odpowiedzialności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w sytuacji niewypłacalności ubezpieczyciela oferującego ubezpieczenie OC komunikacyjne. W ten sposób Funduszowi przydzielono kolejne ważne zadanie ustawowe, wzmacniające ochronę obywateli.  

Do tej pory Fundusz, zgodnie z ustawą, wypłacał odszkodowania tylko w przypadku upadłości ubezpieczyciela działającego w Polsce. Po zmianach Fundusz będzie wypłacał odszkodowania także w przypadku upadłości ubezpieczyciela działającego w dowolnym kraju UE w sytuacji, gdy do zdarzenia doszło na terenie naszego kraju, a poszkodowanymi są osoby mieszkające w Polsce. Z kolei za wypłatę odszkodowań poszkodowanym w zdarzeniach na terytorium innego kraju UE lub państwa trzeciego, w przypadku niewypłacalności ubezpieczyciela, odpowiedzialne będzie Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. 

Nowe przepisy przewidują również, że w ramach UFG wyodrębniony zostanie oddzielny fundusz (rachunek) do spraw niewypłacalności. Nowy fundusz będzie zasilany wpłatami wyłącznie od krajowych ubezpieczycieli, którzy oferują w Polsce ubezpieczenie OC komunikacyjne. Zgodnie z przepisami, składka na fundusz ma wynosić nie więcej niż 0,1% składki przypisanej brutto w tym ubezpieczeniu obowiązkowym. Na fundusz ds. niewypłacalności mogą także trafić środki z nadwyżki bilansowej UFG (do 75% jej wysokości). Ustawodawca przewidział także dodatkowe rozwiązanie w sytuacji, gdyby doszło do upadłości ubezpieczyciela, a w funduszu nie zostałyby zgromadzone wystarczające środki, by zaspokoić roszczenia poszkodowanych. W takiej sytuacji ubezpieczyciele byliby zobowiązani do wniesienia dodatkowej składki, określonej rozporządzeniem ministra, umożliwiającej wypłatę odszkodowań i świadczeń przez kolejne 12 miesięcy. 

 - Cieszymy się, że ustawodawca, implementując unijne rozwiązania prawne, powierzył nam kolejne zadanie ustawowe, będące naturalnym rozszerzeniem dotychczasowej działalności Funduszu. Przepisy dotyczące ochrony poszkodowanych w razie upadłości ubezpieczyciela zostały zunifikowane dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Oznacza to większe bezpieczeństwo dla obywateli – powiedziała Małgorzata Ślepowrońska, prezes zarządu UFG.  

Na uwagę zasługuje też fakt wprowadzenia nowego, jednolitego wzoru zaświadczeń o przebiegu ubezpieczeń – będzie on taki sam dla wszystkich krajów UE. Takie „unijne” zaświadczenie może być przydatne np. wtedy, gdy chcemy wykupić ubezpieczenie w kraju, w którym dotychczas nie korzystaliśmy z takiego produktu. W Polsce takie zaświadczenia wystawia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (w zakresie ubezpieczeń OC komunikacyjnego wykupionych u ubezpieczycieli działających na polskim rynku). Zgodnie z nowym brzmieniem ustawy, ubezpieczyciele będą mieli obowiązek udostępnić na swoich stronach internetowych ogólny zarys polityki w zakresie wykorzystywania takich zaświadczeń przy wyliczeniu składki za OC.  

 Celem wprowadzenia zmian w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK jest implementacja  
do polskiego prawa przepisów unijnych oraz orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 6 listopada 2024 roku,  z wyjątkiem przepisów dotyczących zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia. Przepisy dotyczące zaświadczenia zaczną obowiązywać 24 lipca 2025 roku (data wynika z przepisów UE).

Artykuł partnera