Jak powszechnie wiadomo ubezpieczenie zdrowotne mają zapewnione osoby pracujące na etacie albo prowadzące własną działalność gospodarczą. Jednak, co w przypadku, jeśli ktoś nie jest aktywny zawodowo? Czy automatycznie nie podlega on albo nie może podlegać ubezpieczeniu. Czy można mieć ubezpieczenie zdrowotne bez pracy? 

Czy można mieć ubezpieczenie zdrowotne NFZ bez pracy? 

Kwestie związane z ubezpieczeniem zdrowotnym zostały uregulowane w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W związku z tym pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę obowiązkowo podlega z tego tytułu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Natomiast Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej wskazuje, że każdy powinien mieć zapewniony równy dostęp do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. A co z osobami, które nie pracują? Nie każdy wie, że ubezpieczenie w ZUS bez pracy jest możliwe. Osoby zarejestrowane jako bezrobotne są objęte obowiązkowo ubezpieczeniem zdrowotnym, jeśli nie podlegają mu z innego tytułu. Co więcej, osoby niepracujące mogą być zgłoszone do ubezpieczenia przez pracującego członka rodziny. Pamiętajmy jednak, że podstawą uznania za osobę bezrobotną jest rejestracja w urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zameldowania stałego albo czasowego. 

By uzyskać ubezpieczenie zdrowotne bez zatrudnienia kluczowe jest to, że musimy nie tylko pozostawać bez pracy, ale także mieć status bezrobotnego. Bezrobotny staje się ubezpieczony od dnia uzyskania tego statusu aż do chwili jego utraty. W tym przypadku obowiązek ubezpieczenia spoczywa na właściwym urzędzie pracy jako płatniku składek. 

Ubezpieczenie zdrowotne bez rejestracji w urzędzie pracy 

A czy można mieć ubezpieczenie zdrowotne bez statusu bezrobotnego? Przepisy umożliwiają objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym w ramach NFZ osób, które nie pracują, ale nie są zarejestrowane w urzędzie pracy. Do takiej sytuacji dochodzi, jeśli nie ma możliwości skorzystania z ubezpieczenia obowiązkowego. 

Ubezpieczenie zdrowotne może być także zawarte w formie dobrowolnego ubezpieczenia. By je uzyskać należy zawrzeć odpowiednią umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, a zainteresowany sam uiszcza składki. Początek ochrony ma miejsce w chwili wskazanej w dokumencie, a koniec – gdy umowa zostanie rozwiązana albo ubezpieczony przestanie opłacać składki (opóźnienie powyżej miesiąca). Wówczas nie ma mowy o skróceniu okresu obowiązywania ubezpieczenia, a rozwiązanie umowy nie uchyla obowiązku zapłaty za wcześniejsze, nieopłacone okresy. Po rozwiązaniu umowy z NFZ konieczne jest wyrejestrowanie ubezpieczonego z ubezpieczenia we właściwej jednostce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zobowiązana do tego jest osoba, która korzystała z ochrony na zasadzie dobrowolności – ma ona na to 7 dni od rozwiązania umowy. 

Warto dodać, że w 2024 roku wysokość składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne wynosi 699,11 zł za styczeń, luty i marzec. Kwotę oblicza się na podstawie wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2023 roku, łącznie z wypłatami z zysku (7767,85 zł). 

Dodatkowa ochrona ubezpieczeniowa 

W ramach ubezpieczenia zdrowotnego NFZ możemy korzystać ze świadczeń publicznej opieki zdrowotnej. Jeśli jednak chcemy rozszerzyć ochronę, powinniśmy pomyśleć o wykupieniu ubezpieczenia na życie z opcją ubezpieczenia dodatkowego na wypadek chorób. Możemy również ubezpieczyć się w ramach polisy kogoś z naszych bliskich. Np. w Nationale-Nederlanden możemy uzupełnić swoje ubezpieczenie na życie m.in. o ubezpieczenie na wypadek poważnego zachorowania – takiego jak np. zawał serca czy udar – zapewnia ono wypłatę świadczenia nawet do 1 mln złotych. W pakiecie rozszerzonym znajduje się aż 56 chorób. 

A jeśli boimy się zachorowania na raka, polisę warto rozszerzyć o ochronę na wypadek nowotworów. Wówczas w przypadku diagnozy możemy otrzymać do 1 mln złotych, dzięki którym zyskamy szersze możliwości leczenia i zwiększymy szansę na powrót do zdrowia. Możesz też swoją polisę uzupełnić o ubezpieczenie leczenia szpitalnego. Pamiętajmy też o tym, by przed zawarciem umowy ubezpieczenia zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia. 

Źródło: Nationale-Nederlanden