Umowa ubezpieczeniowa – jest określona i uregulowana w Kodeksie cywilnym w Tytule XXVII (art. 805-834). Zależność między ubezpieczającym, a ubezpieczycielem polega na zapłaceniu składki przez osobę korzystającą z usługi i spełnieniu świadczeń, które mieszczą się w zakresie działania jego firmy.
Świadczenie w przypadku ubezpieczenia majątkowego – to wypłacenie odszkodowania za straty poniesione wskutek wypadku określonego w umowie.
Świadczenie w przypadku ubezpieczenia osobowego – to wypłacenie określonej kwoty pieniężnej (w tym np. renty) lub innego świadczenia, gdy doszło do wypadku osoby ubezpieczonej.
Ubezpieczyciel ma obowiązek potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. Ubezpieczenie jest niczym innym jak dzieleniem i transferem ryzyka. Z punktu widzenia jednostki jest to usługa finansowa ubezpieczyciela, która daje możliwość poniesienia małych kosztów zamiast niepewnej dużej straty finansowej. Zawierając umowę ubezpieczenia płacimy składkę ubezpieczeniową. Jednocześnie wnosimy do zakładu ubezpieczeń ryzyko negatywnych ekonomicznych skutków wystąpienia zdarzenia losowego określonego w umowie. Ubezpieczyciel przyjmując składkę zobowiązuje się do pokrycia ewentualnych kosztów i strat finansowych wynikających ze zdarzenia, które spotkało ubezpieczonego. W umowach ubezpieczeniowych bardzo ważne są ogólne warunki ubezpieczenia. Opisują one zdarzenia, które mieszczą się w zakresie ochrony bądź wykluczają od odpowiedzialności ubezpieczyciela. Osoba ubezpieczona to ta, której życie, zdrowie lub też mienie jest ubezpieczone. Nie musi być jednak ubezpieczającym, czyli osobą która wykupuje ubezpieczenie.