Przeglądy instalacji technicznych w domu lub w mieszkaniu mają znaczenie nie tylko ze względów bezpieczeństwa. Kwestia ta jest także istotna w przypadku ubezpieczenia nieruchomości. Warto zdawać sobie sprawę, że zaniedbanie obowiązkowych przeglądów może być podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania. Jakie przeglądy są obowiązkowe w domu jednorodzinnym? 

Przegląd instalacji technicznej – co mówią przepisy? 

Przegląd instalacji to regularne badanie techniczne budynków, którego zadaniem jest ocena stanu technicznego oraz bezpieczeństwa użytkowania poszczególnych instalacji, takich jak instalacja elektryczna, gazowa, wentylacyjna czy wodno-kanalizacyjna. Systematyczne dokonywanie tej czynności jest nie tylko kwestią dbałości o bezpieczeństwo mieszkańców i użytkowników budynku, ale też prawnym obowiązkiem właścicieli i zarządców nieruchomości.  

W myśl art. 61 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawa Budowlanego: 

„Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany: 1) utrzymywać obiekt w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, oraz 2) zapewnić, aby użytkowanie obiektu było zgodne z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska”. 

Regulacja ta nakłada na właścicieli lub zarządców obowiązek dbałości o stan techniczny budynku oraz zapewnienie jego bezpiecznego użytkowania. Co istotne, niewywiązanie się z tego obowiązku może prowadzić do konsekwencji prawnych, w tym kar finansowych. 

Jak często należy przeprowadzać obowiązkowe przeglądy? 

Częstotliwość wykonywania przeglądów zależy od rodzaju instalacji Art. 62.1 Ustawy Prawo Budowlane precyzuje obowiązek przeprowadzania okresowych przeglądów instalacji: 

„Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli: 1) okresowej, co najmniej raz w roku, w zakresie sprawdzenia stanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych i niszczących; 2) co najmniej raz na 5 lat, w zakresie ogólnym stanu technicznego, instalacji i urządzeń”. 

Roczne przeglądy techniczne dotyczą głównie elementów budynku i instalacji, które są narażone na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych (np. dachy, instalacje odgromowe), natomiast przeglądy pięcioletnie dotyczą stanu technicznego obiektu, w tym instalacje wewnętrzne. W praktyce oznacza to, że: 

  • Dla instalacji gazowych przeglądy powinny być wykonywane co najmniej raz w roku. 
  • Przeglądy instalacji kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) muszą być przeprowadzane corocznie. 
  • Instalacje elektryczne wymagają przeglądów co 5 lat, chyba że ich stan lub intensywność użytkowania wymaga częstszych kontroli. 
  • Przegląd systemów grzewczych i klimatyzacji odpowiednio: 
  • minimum raz na 2 lata – kotłów opalanych paliwem ciekłym lub stałym o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kW, 
  • co najmniej raz na 4 lata – kotłów opalanych gazem o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kW, 
  • minimum raz na 5 lat – kotłów o nominalnej mocy cieplnej od 20 do 100 kW, 
  • minimum raz na 5 lat – urządzeń chłodniczych o mocy chłodniczej nominalnej większej niż 12 kW. 

Warto podkreślić, że obok systematycznych przeglądów znaczenie ma również regularne czyszczenie przewodów kominowych. I tak: 

  • czyszczenie palenisk, które są opalane paliwem stałym, musi być wykonywane przynajmniej co trzy miesiące, 
  • w przypadku palenisk opalanych paliwem ciekłym lub gazowym, taką czynność należy przeprowadzać co najmniej raz na sześć miesięcy, 
  • przewody wentylacyjne muszą być oczyszczane co najmniej raz do roku. 

Ubezpieczenie domu a obowiązkowe przeglądy instalacji 

Weryfikując Ogólne Warunki Ubezpieczenia dostępne na rynku można zauważyć zapis, który bezpośrednio dotyczy obowiązku regularnego przeglądu instalacji. W przypadku Europa Ubezpieczenia brzmi on następująco: 

„Ubezpieczony ma obowiązek właściwie zabezpieczyć przedmiot ubezpieczenia, przestrzegać przepisów prewencyjnych, w tym o ochronie przeciwpożarowej, o konserwacji i eksploatacji urządzeń będących pod jego dozorem oraz zobowiązany jest dbać o konserwację przewodów i urządzeń wodociągowych, wodno-kanalizacyjnych i technologicznych. Ubezpieczony ma obowiązek dbać o stan techniczny wszystkich instalacji, łącznie z zalecanymi kontrolnymi badaniami i przeglądami. Ubezpieczony ma obowiązek wyposażyć instalacje we wszystkie wymagane systemy (np. ochronę przeciwporażeniową, przeciwprzepięciową, odgromową, uziemienie). Ponadto, ubezpieczony ma obowiązek eksploatować je zgodnie z przeznaczeniem, instrukcją obsługi i przepisami technicznymi” (§20, pkt. 3, 4. Ogólnych Warunków Ubezpieczenia). 

W kolejnym punkcie zaznaczono, że brak spełnienia tych obowiązków może skutkować wyłączeniem odpowiedzialności ubezpieczyciela (jeśli miało to wpływ na powstanie szkody lub jej rozmiar): 

„Jeżeli ubezpieczony nie dopełnił obowiązków określonych w ust. 3 i 4, a ich niedopełnienie miało wpływ na powstanie szkody lub jej rozmiar, wówczas nie odpowiadamy za szkody powstałe z tego powodu”. 

W praktyce oznacza to, że nie spełnienie obowiązku dokonania przeglądów może wpłynąć na wysokość odszkodowania, a czasami nawet doprowadzić do odmowy jego wypłacenia. 

Źródło: Europa Ubezpieczenia