KNF będzie kontrolował pośredników ubezpieczeniowych – jak się przygotować?

KNF przygotował materiały, które przybliżają zasady prowadzenia kontroli pośredników ubezpieczeniowych. Opracowane zagadnienia pozwalają nie tylko na lepsze przygotowanie się do potencjalnych kontroli, ale też są okazją do przeglądu organizacji prowadzonej przez siebie działalności.

Na jakiej podstawie przeprowadzana jest kontrola agenta  ubezpieczeniowego?

Kontrola agenta ubezpieczeniowego i agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające przeprowadzana jest na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (dalej: udu). W ramach wspomnianej wyżej kontroli badaniu podlega zgodność działalności agenta z przepisami prawa. Co więcej może mieć ona charakter kompleksowy lub problemowy, co oznacza że obejmuje swoim zakresem jeden lub więcej ze wskazanych poniżej obszarów.

Jakie obszary działalności podlegają kontroli KNF?

W ramach kontroli kompleksowej agenta badaniu podlegają poniższe obszary jego działalności:

• organizacja działalności agencyjnej i dystrybuowane produkty ubezpieczeniowe, 
• rozwiązania organizacyjne służące zapobieganiu konfliktom interesów, tak aby nie miały one negatywnego wpływu na interesy klientów – w odniesieniu do agentów ubezpieczeniowych oferujących ubezpieczenia z grupy 3 działu I załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (dalej: uduir),
• współpraca z zakładami ubezpieczeń, w tym w zakresie zgłaszania zmian danych objętych wpisem do rejestru agentów,
• zasady wynagradzania agenta i osób fizycznych wykonujących czynności agencyjne (dalej: OFWCA),
• nadzór agenta nad OFWCA, 
• wypełnianie obowiązków szkoleniowych – w odniesieniu do agentów ubezpieczeniowych,
• tworzenie produktów ubezpieczeniowych,
• wykonywanie obowiązków informacyjnych na temat agenta (art. 22 udu), 
• dokonywanie analizy wymagań i potrzeb klienta w zakresie ochrony ubezpieczeniowej, 
• przedstawianie klientowi obiektywnej informacji o produkcie ubezpieczeniowym z uwzględnieniem rodzaju produktu,
• rozpatrywanie reklamacji klientów.

Kontrola agenta ubezpieczeniowego – na co zwraca uwagę KNF?

W ramach wspomnianych wyżej obszarów działalności, które podlegają kontroli KNF możemy wyróżnić następujące zagadnienia.

Organizacja działalności agencyjnej i dystrybuowane przez agenta produkty ubezpieczeniowe:

• regulacje wewnętrzne odnoszące się do organizacji procesu dystrybucji ubezpieczeń;
• rozwiązania techniczno-organizacyjne przyjęte przez agenta w zakresie wykonywania działalności agencyjnej;
• przestrzeganie przez agenta i osoby zobowiązane, o których mowa w art. 19 ust. 3 udu zakazów wskazanych w art. 25 udu, 
• spełnianie przez agenta i osoby zobowiązane, o których mowa w art. 19 ust. 3 udu wymogów określonych w art. 19 ust. 1 udu (zdolność do czynności prawnych, niekaralność, rękojmia, wykształcenie, egzamin), 
• sposób dystrybucji ubezpieczeń – kanały sprzedaży,
• produkty ubezpieczeniowe oferowane w poszczególnych kanałach sprzedaży,
• zasady dotyczące opłacania składki ubezpieczeniowej (art. 14 udu),
• materiały informacyjne i marketingowe stosowane w procesie dystrybucji (art. 7 ust. 3 i 4 udu), 
• obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej – w odniesieniu do agenta ubezpieczeniowego (art. 20 ust. 3 udu) oraz obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej lub umowa gwarancji ubezpieczeniowej – w odniesieniu do agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające (art. 20 ust. 4 udu).

Rozwiązania organizacyjne służące zapobieganiu konfliktom interesów (art. 15 udu) – tylko w odniesieniu do agentów ubezpieczeniowych oferujących ubezpieczenia z grupy 3 działu I załącznika do uduir:

• zasady identyfikacji konfliktów interesu;
• zasady i procedury zarządzania konfliktem interesów tak, aby nie miały one negatywnego wpływu na interesy klientów;
• wprowadzone odstępstwa ze względu na zasadę proporcjonalności;
• zasady informowania klientów o konflikcie interesów.

Współpraca z zakładami ubezpieczeń, w tym w zakresie zgłaszania zmian danych objętych wpisem do rejestru agentów:

• zasady współpracy z zakładami ubezpieczeń, 
• umowy agencyjne i pełnomocnictwa (art. 21 udu),
• produkty ubezpieczeniowe oferowane w imieniu poszczególnych zakładów ubezpieczeń,
• zgłaszanie zmian danych objętych wpisem do rejestru agentów.

Zasady wynagradzania agenta oraz OFWCA (art. 7 ust. 2 udu):

• zasady wynagradzania agenta przez zakłady ubezpieczeń,
• zasady wynagradzania OFWCA.

Nadzór agenta nad OFWCA:

• zapewnienie spełniania przez OFWCA wymogów, o których mowa w  art. 19 ust. 1 i 2, 
• zapewnienie spełniania przez OFWCA wymogów, o których mowa w art. 25 udu,
• upoważnienie dla OFWCA do wykonywania czynności agencyjnych w imieniu agenta (art. 22 ust. 6 udu),
• nadzór nad wykonywaniem przez OFWCA czynności agencyjnych (art. 4 ust. 6 udu).

Wypełnianie obowiązków dotyczących szkoleń zawodowych:

• realizacja obowiązków szkoleniowych przez agenta będącego osobą fizyczną (art. 12 ust. 10 udu);
• realizacja obowiązku szkoleniowego przez OFWCA (art. 12 ust. 1 pkt 1 udu);
• realizacja obowiązku szkoleniowego przez inne osoby zobowiązane (art. 12 ust. 10 pkt 2 i 3 udu);
• zapewnienie przeprowadzenia szkolenia zawodowego, jego odpowiedniego poziomu merytorycznego oraz przeprowadzenia go przez osoby posiadające odpowiednie wykształcenie i doświadczenie zawodowe, w tym szkolenia realizowane samodzielnie przez agenta (art. 12 ust. 5 udu).

Tworzenie lub współtworzenie produktów ubezpieczeniowych (art. 11 udu oraz przepisy Rozdziału I i II Rozporządzenia delegowanego):

• produkty ubezpieczeniowe, dla których agent jest twórcą lub współtwórcą,
• zasady współpracy agenta z zakładem ubezpieczeń i rola agenta w procesie tworzenia i zatwierdzania produktów ubezpieczeniowych,
• organizacja procesu tworzenia i zatwierdzania produktów ubezpieczeniowych,
• organizacja nadzoru nad procesem tworzenia i zatwierdzania produktów ubezpieczeniowych oraz osoby odpowiedzialne,
• organizacja kontroli prawidłowości procesu tworzenia i zatwierdzania produktów ubezpieczeniowych oraz osoby odpowiedzialne.

Wykonywanie obowiązków informacyjnych agenta:

• zakres informacji i moment ich udostępniania/przekazywania (art. 22 ust. 1-4 i ust. 6 udu),
• sposób i forma przekazywania informacji (art. 9 ust. 1 i ust. 3-8 udu).

Analiza wymagań i potrzeb klienta w zakresie ochrony ubezpieczeniowej  (art. 8 ust. 1 udu):

• sposób oraz forma przeprowadzenia analizy wymagań i potrzeb klienta w zakresie ochrony ubezpieczeniowej (dalej: APK), 
• narzędzia wykorzystywane przez agenta do przeprowadzenia APK,
• informacje pozyskiwane od klienta w ramach APK i kryteria ich oceny w kontekście ustalania odpowiedniości produktu dla klienta (art. 8 ust. 3 udu).

Przedstawianie klientowi obiektywnej informacji o produkcie ubezpieczeniowym:

• sposób i forma przekazywanych przez agenta obiektywnych informacji o produkcie ubezpieczeniowym (art. 9 ust. 1 pkt 1 i ust. 3-8 udu),
• zakres przekazywanych klientowi informacji o produkcie w odniesieniu do produktów, których przedmiotem są ryzyka wymienione w dziale II załącznika do uduir, ryzyka wymienione w dziale I grupa 3 oraz pozostałe ryzyka wymienione w dziale I przedmiotowego załącznika (art. 8 ust. 4, art. 22 ust. 1 uduir i Rozporządzenie delegowane PRIIP )
• termin przekazywania przez agenta obiektywnych informacji o produkcie ubezpieczeniowym (art. 8 ust. 1 udu)

Reklamacje klientów dotyczące działalności dystrybucyjnej agenta:

• rejestr reklamacji;
• sprawy sądowe z udziałem agenta dotyczące roszczeń związanych z dystrybucją ubezpieczeń;
• udzielanie zakładom ubezpieczeń informacji o reklamacjach.

Z pewnością materiały opublikowane przez KNF pozwalają na lepsze przygotowanie się do potencjalnej kontroli, a także są okazją do tego, by zweryfikować organizację pracy swojej agencji ubezpieczeniowej.

Źródło: KNF