Dane pokazują, że w ciągu ostatnich 5 lat 36% odszkodowań wypłaconych firmom przez ubezpieczycieli dotyczyło strat spowodowanych przez pożary i zjawiska pogodowe. Niestety 80% firm, które nie posiadały odpowiedniego ubezpieczenia musiało zakończyć działalność po zdarzeniach powodujących długotrwały przestój. 

Odszkodowania z polis firmowych 

Z raportu Allianz Claims Review 2022 wynika, że aż 21% odszkodowań wypłacanych z polis kupowanych przez firmy pochłania likwidacja szkód spowodowanych przez pożary. Z kolei 15% stanowią szkody wyrządzone przez różnego rodzaju katastrofy naturalne, jak deszcze nawalne, huragany, powodzie itp. Jednak są to wartości średnie. W przypadku np. Włoch pożary pochłonęły 50% środków wypłaconych z ubezpieczeń, Niemiec 37%, a we Francji 34%. 

– Te dane dobitnie pokazują, jak ważne jest odpowiednie zabezpieczenie firmy przed skutkami pożarów i innych nieprzewidzianych zdarzeń. Zwłaszcza, że jak wynika ze statystyk Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, w zeszłym roku doszło do prawie 6 tys. pożarów obiektów użyteczności publicznej i firmowych. Ponadto sama likwidacja bezpośrednich szkód z pożaru czy zalania to tylko część strat. Ubezpieczając się, należy brać również pod uwagę przestój wywołany usuwaniem szkody i naprawami. A ten może być równie kosztowny lub nawet wyższy od odbudowy – mówi Wojciech Radyński, broker ubezpieczeniowy, Dyrektor Oddziału EIB SA we Wrocławiu. 

Pożary obiektów użyteczności publicznej i firmowych w 2021 r.
Obiekty produkcyjne2 335
Obiekty użyteczności publicznej2 236
Obiekty magazynowe924
Hotele i pensjonaty410
Razem5 905
Dane statystyczne KG PSP [źródło: KG PSP, 21.09.2022 r.]

Ubezpieczenie mienia firmy – na co zwrócić uwagę? 

Ochrona ubezpieczeniowa majątku firmy to indywidualna sprawa. Dlatego warto wziąć pod uwagę kilka czynników. Podstawę stanowi oczywiście określenie ryzyk związanych ze specyfiką działalności, lokalizacją, typem obiektów, maszyn i urządzeń, które mają być przedmiotem ubezpieczenia. Mimo to jest parę generalnych zasad, o których nie wolno zapominać niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności. Są to: 

  • Odpowiednio ustalona suma ubezpieczenia – suma ubezpieczenia mienia powinna odpowiadać kosztom odtworzenia mienia do stanu sprzed szkody, a ze względu na wzrost cen niejednokrotnie może to oznaczać konieczność zaktualizowania dotychczasowych wartości. Mamy dwucyfrowy poziom inflacji, co ma znaczny wpływ na ceny. Według ostatnich danych GUS (sierpień 2022 r.) cena budowy budynków wzrosła o 14,9% rok do roku, a robót budowlanych specjalistycznych o 12,1%. Z wyższymi kosztami należy się też liczyć przy zakupie nowych urządzeń, którymi trzeba zastąpić zniszczone. Przykładowo, ceny mebli wzrosły w ciągu roku o 11,4%, urządzeń elektrycznych o 11,1%, maszyn i urządzeń o 6,7%, a komputerów i wyrobów elektronicznych i optycznych o 4,8%. Należy jednak pamiętać, że to indeksy średnie, a w rzeczywistości ceny w niektórych obszarach wzrosły nawet o kilkadziesiąt procent. 
  • Pamięć o użytkowanych maszynach, urządzeniach i sprzęcie elektronicznym – maszyny i urządzenia oprócz zniszczenia w pożarze mogą także ulec „zwykłej” awarii. Dlatego warto pamiętać o dodatkowym ich ubezpieczeniu. Na mocy umowy uzupełniającej można zawrzeć ubezpieczenie maszyn lub sprzętu elektronicznego obejmujące swoim zakresem także błędy w obsłudze, wady produkcyjne, materiałowe, upadek sprzętu czy inne uszkodzenia mechaniczne. Co więcej, w przypadku komputerów i innych tego typu urządzeń, polisą można też objąć przechowywane na nich dane, czyli uwzględnić koszt ich odzyskania i ponownego wprowadzenia. 
  • Świadomość tego, że przestój może kosztować więcej niż fizyczne szkody – same fizyczne szkody to tylko cześć problemu, z którym muszą mierzyć się przedsiębiorcy. Większość pożarów czy istotnych awarii wiąże się też z koniecznością przerwania lub ograniczenia działalności na czas likwidacji szkód. To generuje dodatkowe straty w postaci braku przychodów, a jednocześnie trzeba pokryć koszty stałe, jak wynagrodzenia pracowników czy zobowiązania kredytowe. Dlatego warto zainteresować się ubezpieczeniem przerw w działalności w wyniku szkód materialnych (tzw. Business Interruption). Gwarantuje ono rekompensatę utraconego zysku oraz środki na pokrycie wspomnianych kosztów stałych. 

– Ten ostatni element, ubezpieczenie przerw w działalności, ma obecnie duże znaczenie, ponieważ z powodu braków materiałowych i wydłużonych łańcuchów dostaw czas przywrócenia zakładu do działalności po szkodzie może być znacznie wydłużony. Ograniczenia w łańcuchach dostaw stanowią też dodatkowy argument za ubezpieczeniem maszyn od awarii – nawet nieduża awaria kluczowej maszyny i niemożność jej szybkiego zastąpienia może pociągać za sobą długotrwały przestój, który nie będzie mógł być pokryty ubezpieczeniem bez rozszerzonego ubezpieczenia maszyn i urządzeń. Sytuacja na rynku co prawda ulega stopniowej poprawie, ale nie wróci ona jednak szybko do stanu z początku 2020 r. O ile korporacje i duże firmy, zwłaszcza te o strukturze wielooddziałowej, są w stanie samodzielnie przetrwać nawet dłuższy przestój w jednej z lokalizacji, to w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw może to poważnie zagrozić dalszemu ich istnieniu. Z naszych obserwacji wynika, że problem może dotyczyć nawet 80% firm, które dotknął długi przestój, a nie posiadały ubezpieczenia – dodaje Wojciech Radyński z EIB SA. 

Odpowiednie zabezpieczenia i konserwacja mienia

Istotne jest także to, by pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu i konserwacji mienia. Z pewnością części szkód dałoby się uniknąć lub je ograniczyć, zwiększając poziom zabezpieczeń (zabezpieczenia przeciwpożarowe, sensory). Pomimo to, że zazwyczaj wiąże się to z istotnym jednorazowym wydatkiem, ostatecznie może zaprocentować uniknięciem szkody oraz obniżeniem wysokości składki ubezpieczeniowej ze względu na spadek ryzyka. Szkoda stanowi zawsze problem, nawet taka, która da się w pełni pokryć z ubezpieczenia, stąd tak istotne są działania prewencyjne. A brak dbałości o budynki, maszyny i inne sprzęty może być powodem obniżenia wartości odszkodowania. Co więcej, w skrajnych przypadkach doprowadzić w ogóle do odmowy wypłaty. Dlatego tak ważne jest to, by ściśle trzymać się przepisów prawa oraz zaleceń wskazanych w umowie ubezpieczenia. Warto też wiedzieć, że w razie wątpliwości, czy podjęte środki ostrożności są wystarczające, można je skonsultować z ubezpieczycielem oraz specjalistami od oceny ryzyka, w tym brokerem. 

Źródło: EIB SA.; media.brandscope.pl